tommie luyben 

'Okay, can we go from the beginning of this section?' De stem van de choreografe schalt door de microfoon, terwijl de dansers snel naar hun plek rennen. Vrijdag 12 februari is de première van Absoluut Amerika van Introdans en de technische repetitie is in volle gang. CJP kijkt mee in de donkere theaterzaal en voelt de stress van het tijdstekort bijna zelf ook. Op het toneel probeert danser Pascal Schut (1992) de juiste positie in het theaterlicht te vinden. Hij lijkt zelfverzekerd als hij sierlijk doch robuust over het toneel manoeuvreert. Helaas gaat de geplande doorloop van het stuk niet door, maar stiekem is het mooi meegenomen; meer tijd voor ons!

​

De voorstelling bestaat uit vier korte stukken. Je zit in alle vier, dus je moet flink aan de bak. Welk stuk is favoriet?

'Het is inderdaad hard werken. De stukken zijn allemaal heel erg anders. Ik denk niet dat ik een favoriet heb. Oké, misschien stiekem toch. Three, gechoreografeerd door Robert Battle, wordt gedanst door drie hele verschillende mannen. Je zou het stuk kunnen zien als een vriendschappelijke competitie waarin we al onze energie moeten geven. Dat ligt me wel; ik ben een vrij energiek persoon.'

​

Wat kunnen we nog meer verwachten?

'We dansen ook Interview: The Warhol Project, een stuk van Jennifer Muller. Het is gebaseerd op het artistieke leven van Andy Warhol en speciaal voor deze voorstelling gecreëerd. Jennifer werkt vooral vanuit de emotie. Natuurlijk moet je danstechniek van hoog niveau zijn, maar zij is óók gefocust op dat je je open durft te stellen. Soms is dat lastig, die balans tussen fake zijn en echte emotie vinden.'

​

Jullie dansen ook Dance (1979), van Lucinda Childs. Zij staat bekend om het continu herhalen van dansbewegingen.

'Lucinda Childs, ja.'

​

Ik hoor je flink zuchten. Is het niet jouw kopje thee?

'Het stuk is vooral heel ingewikkeld; de telling verandert continu dus ik ben het hele stuk alleen maar bezig met tellen. In wiskunde ben ik sowieso geen held, dus voor mij is het super confusing. Als je de tel kwijtraakt, heb je een groot probleem. Gelukkig dans ik samen met mijn collega Vérine. Zij danst steeds net een stukje vóór mij, dus als ik in de war raak, dan kan ik altijd nog bij haar af kijken.'

​

Net zag ik de technische repetitie van GoGo Ballerina (1988) van Karole Armitage, die in het verleden samenwerkte met Madonna en Michael Jackson. Zij werd destijds door de pers gekroond als ‘punk ballerina’. Vind je het stuk ook echt punk?

'Dat weet ik niet zeker, maar ik vind het wel experimenteel. Zeker voor die tijd. In 1988 was het stuk revolutionair, anders, nieuw; ballet met een twist. Karole wil ook echt dat je losgaat op de manier waarop ze dat in de jaren tachtig deden; ik ben nog steeds aan het onderzoeken wat ze daar precies mee bedoelt. Wat daarbij helpt is de muziek van Jimi Hendrix, die is enorm bepalend voor de sfeer. Ook de kostuums, decor en attributen van Jeff Koons zijn vrij crazy.'

 

Crazy? Vertel.

'Voor mij valt het mee qua attributen, ik moet alleen een heel groot hart het toneel op duwen. Maar sommige danseressen moeten met stokpaarden dansen. Er is ook een meisje met ballonnen aan haar haren; als je het stuk ziet is het bijna alsof je aan het trippen bent.'

​

Je danst nu bijna vier jaar bij Introdans, maar zo’n topbaan komt natuurlijk niet zomaar aangewaaid.

'Tijdens mijn middelbare school danste ik al heel veel. Ik zat op het VMBO in Maastricht, die verbonden was met de Vooropleiding Dans: een professionele dansopleiding om je klaar te stomen voor de vakopleiding. Na de reguliere lessen op school moest ik dus iedere dag dansen.'

​

Pittig. Hoe reageerden de ‘normale’ leerlingen, die niet dansten, daarop?

'Er was veel onbegrip. Mijn middelbareschooltijd was niet zo leuk; ik hoorde nergens bij. Ik werd veel gepest en dat verwoestte bijna mijn plezier voor dansen. Het kwam zelfs tot een punt waarop ik dacht: ik trek dit niet meer. Gelukkig hebben mijn ouders en een paar vrienden me heel erg gestimuleerd om door te gaan. Ook de directrice van de vooropleiding moet ik bedanken. Zij heeft me daar gehouden, ook al was ik niet de makkelijkste persoon en miste ik veel lessen. Als zij niet zo in mij had gelooft, was ik nooit gekomen waar ik nu ben.'

​

Na het VMBO kwam je op het Koninklijk Conservatorium in Den Haag terecht. Blij?

'Het was een openbaring. Zo bijzonder om vanuit Limburg, waar zoveel onbegrip was, naar een plek te gaan waar er meer mensen waren zoals ik. Het was wel keihard werken, maar ik heb daar mensen ontmoet die ook in mij als persoon geloofden. Die me accepteerden zoals ik was en niet zoals ik probeerde te zijn.'

 

En dat was?

'Een stoer iemand. Ook om mensen bij me weg te houden, want ik was best een gemakkelijke prooi. Ik ben totaal niet gewelddadig en zou ook niet zo snel iets terug durven doen.'

​

Je bent nu volwassen. Wordt er nog steeds raar tegen je aan gekeken?

'Dat niet, maar ik krijg wel regelmatig de vraag: 'Oké, je bent dus danser. Maar wat doe je voor werk?' Ik heb dan totáál geen zin om dat aan die mensen uit te leggen. Meestal hebben ze geen idee hoe hard werken het is: de balletles iedere ochtend, de repetities, het heen en weer reizen naar de theaters, je lichaam in goede conditie houden; het is een zware – maar leuke – baan.'

 

Een dansleven duurt geen eeuwigheid. Al een idee wat je na het dansen wil gaan doen?

'Daar wil ik voorlopig nog niet over nadenken. Soms denk ik wel: wat ga ik in godsnaam doen als ik geblesseerd raak en moet stoppen met dansen? Eerst in ieder geval keihard huilen. Verder leef ik in het hier en nu. Bij Introdans zit ik erg op mijn plek; ik krijg hier veel mooie dingen te doen. Verder ben ik mijn leven aan het opbouwen in Arnhem met leuke vrienden om me heen, dus ik hoef voorlopig nog niet weg, als het aan mij ligt.'